فهرست مطالب
نقل و انتقال سهام شرکت
سهام ها به لحاظ واگذاری و نقل و انتقال به دو دسته تقسیم میشوند. ابتدا سهامی که قابلیت واگذاری و نقل و انتقال ندارند و دوم سهامی که میتوانند به دیگری منتقل شوند.
سهام غیرقابل انتقال
بر طبق ماده ۱۱۴ ل.ق. ، مدیران باید براساس اساسنامه، تعداد سهامی را داشته باشند که مقدار آن نباید از تعداد سهامی برای رای دادن در مجامع عمومی کمتر باشد. این سهام به منظور تضمین زیانهاییست که ممکن است از سوی مدیران بر شرکت وارد شود. این نوع سهام قابل انتقال نیست و تا زمانی که مدیری بدهی دوره تصدی خود در شرکت را پرداخت نکرده، سهام مذکور در صندوق شرکت بعنوان وثیقه باقی میماند.
همچنین ماده ۱۹۸ ل.ق. مقرر میدارد که خرید سهام یک شرکت توسط همان شرکت ممنوع میباشد. البته خرید سهام شرکت اصلی بوسیله شعبههای شرکت که دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، بدون ایراد است. از سوی دیگر خرید سهام توسط شرکت برای استهلاک سهام امر غیر منطقی محسوب نمیشود چرا که در استهلاک سهام سرمایه، تغییری ایجاد نمیگردد بلکه ارزش سهام مستهلک شده از اندوختههای اختیاری یا سود قابل تقسیم پرداخت میشود.
سهام دارای قابلیت نقل و انتقال
-انتقال سهام بانام :
برای انتقال سهام باید یک صورتجلسه توسط شرکا تنظیم شود و به امضای آنها برسد. اگر سهام شرکت بانام باشد سهامدار قبل از واگذاری سهم خود، باید به حوزه مالیاتی که شرکت در آن واقع شده، مراجعه نماید و مالیات مربوط به انتقال سهام را پرداخت کند. پس از این مرحله گواهی پرداخت مالیات را از اداره دارایی تحویل و به اداره ثبت شرکتها ارائه دهد تا فرآیند انتقال سهام کامل گردد. در واقع واگذاری و انتقال سهام بانام نیازمند طی کردن مراحل و تشریفات اداری میباشد. بر طبق ماده ۴۰ ق.ت.، انتقال سهام بانام باید در دفتر ثبت سهام شرکت صورت گیرد و واگذارکننده یا نماینده قانونی وی باید اسناد مربوطه را در دفتر ثبت امضاء نماید.
-انتقال سهام بینام :
چنانچه سهام شرکت بینام باشد، نیازی برای مراجعه به اداره دارایی و پرداخت مالیات شرکت نیست و پروسه نقل و انتقال تنها با تنظیم صورتجلسه جهت انجام این امر کافی میباشد. در این نوع واگذاری، مراحل انتقال سهام در سریعترین زمان ممکن امکانپذیر است مشروط بر این که قبل از اقدام به واگذاری سهام، یک صورتجلسه بینام کردن سهام صورت گرفته باشد و سپس مرحله نقل و انتقال صورت گیرد. در واقع با این شیوه میتوان در مدت زمانی کوتاهتر، با صرف جویی در هزینه و بدون تشریفات اداری اقدام به واگذاری سهام نمود.
انتقال سهام با سلب سِمَت :
این امر زمانی اتفاق میافتد که یکی از مدیران بخواهد قبل از تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان دوره مالی کلیه سهام خود را به دیگری واگذار کند، که در این شرایط باید سِمت او سلب گردد و از مدیریت خود استعفا دهد. جانشین او طبق مواد ۱۱۲ و ۱۱۳ ل.ق. از سوی هیات مدیره یا مجمع عمومی عادی انتخاب میشود.
اشکال واگذاری و نقل و انتقال سهام
واگذاری و نقل و انتقال سهام شرکت به شکلهای متفاوتی صورت میگیرد از جمله:
-خروج چند سهامدار و واگذاری سهام خود به اشخاص جدید و اعضای قبلی شرکت
-خروج یکی از سهامداران شرکت و واگذاری سهام خود به یک عضو جدید شرکت
-خروج یکی از سهامداران شرکت و واگذاری سهام خود به یکی از اعضای اسبق شرکت
-واگذاری شرکت و امتیازات آن، به این معنا که با خارج شدن تمامی سهامداران، سهام خود را به افراد جدید واگذار مینمایند.
نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص و شرکت سهامی محدود
-واگذاری سهام در شرکت سهامی خاص؛
جهت نقل و انتقال در شرکتهای سهامی خاص تمامی افراد واگذارکننده سهامی و گیرنده باید همچون سهامهای بانام عمل کنند و مالیات خود را به ادارات مربوطه پرداخت نمایند.
-واگذاری سهامی در شرکت با مسئولیت محدود؛
ماده ۱۰۲ ق.ت. مقرر میدارد که هر گونه نقل و انتقال سهم الشرکه منوط به ثبت رسمی دفترخانه میباشد که جهت این امر دفترخانه اسناد رسمی، به ۲ استعلام از اداره دارایی و اداره ثبت شرکتها نیاز دارد.
مدارک مورد نیاز برای نقل و انتقال سهام شرکت
-اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی سهامداران اعم از جدید و اسبق
-کپی آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی
-تصویر آگهی آخرین تغییرات شرکت (در صورت وجود)