انواع ثبت سهام

چنانچه در شرکت‌های سهامی، سهام بانام باشد،نام و مشخصات دارنده سهم برروی ورقه سهام درج می‌شود.همچنین طبق ماده۴۰ قانون تجارت، نقل وانتقال سهام بانام در شرکتهای سهامی باید در دفتر ثبت سهام شرکت ثبت شود وانتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او موظف است تاانتقال رادر دفتر مزبور امضاء نماید.

سهام بخشی از سرمایه یک شرکت است که توسط شرکا و یا عموم مردم از طریق پذیره نویسی تامین می‎شود و میزان مشارکت (درصد سرمایه) و تعهدات (پرداخت مبلغ سهم) و سود صاحب سهم (به میزان سهام خود) سهامدار را مشخص می‎کند. در شرکت‎ها‎ی سهامی عام از مجموع سهام، 20 درصد با توافق موسسین تعیین می‌شود. مازاد سرمایه همراه با اعلام تعداد سهامی که اشخاص حق خرید آن را دارند، در طرح اعلامیه پذیره نویسی قید و به اطلاع عموم می‎رسد. در شرکت‎ها‎ی سهامی خاص، تعداد سهام هر یک از سهامداران با توافق موسسین مشخص می‌گردد.

ثبت سهام با نام

چنانچه در شرکت‌های سهامی، سهام بانام باشد، نام و مشخصات دارنده سهم بر روی ورقه سهام درج می‌شود. همچنین طبق ماده۴۰ قانون تجارت، نقل و انتقال سهام بانام در شرکتهای سهامی باید در دفتر ثبت سهام شرکت ثبت شود و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او موظف است تا انتقال را در دفتر مزبور امضاء نماید. صاحبان سهام بانام در شرکت‌های سهامی عام، حتی بدون موافقت مدیران شرکت مجاز هستند تا سهام خود را به نام دیگران انتقال دهند، اما نقل و انتقال سهام در شرکت‌های سهامی خاص، تابع شرایط خاص مندرج در اساسنامه و یا اجازه هیئت مدیره می‎باشد.

ثبت سهام بی نام

چنانچه سهام بی نام باشد، نام و مشخصات دارنده سهم بر روی ورقه سهم قید نمی شود بلکه سهام بی‌نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم و مالک و یا دارنده آن محسوب می‎شود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.  برای نقل و انتقال سهام بی‌نام، نیازی به ثبت آن توسط صاحب سهم یا وکیل او در دفاتر شرکت نیست.

ثبت سهام ممتاز

ثبت سهام ممتاز تنها برای موسسین امکانپذیر است که آنها نیز می‎توانند اشخاص ثالث را با توجه به تخصّص، اعتبار و موقعیت آنان،  صاحب سهام ممتاز در نظر بگیرند. به عنوان مثال، در صورتی که موسسین سهام شرکت را مجموعاً به ۳۰۰۰ سهم تقسیم کرده باشند، بر حسب صلاحدید می‌توانند مقرر دارند که 3 عضو از پنج عضو هیئت مدیره شرکت که در ردیف دارندگان سهام هستند، از شماره ۱ تا ۷۰۰ انتخاب شوند، از حق رای بیشتری استفاده نمایند و یا سود سهام بیشتری را نصیب خود سازند.

قانون حاکم بر مفقود شدن سهام و ثبت مجدد

بر طبق مواد ۳۲۰ تا ۳۳۴ قانون تجارت، دارنده هر سند در وجه حامل مالک و برای مطالبه وجه آن صاحب حق محسوب می‌شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. برای مثال در صورت ثبوت خلاف، در صورت گم شدن اوراق سهام بی‌نام، ذینفع باید از طریق اقامه دعوی در دادگاه، بطلان سند مربوط به سهم بی‌نام را مطالبه کرده و اقدامات تامینی و پیشگیرانه‎ای به منظور عدم پرداخت امتیاز سهم مزبور را به اشخاص ثالث درخواست نماید. محاکم قضایی نیز با توجه به بررسی مستدلات، چنانچه ادعای ذینفع یا مدعی را درست تشخیص دهند، از طریق جراید، به دارنده سهم بی نام مجهول، اجازه اعلان را صادر می‎کنند. چنانچه ابراز کننده سهم محکوم و یا اصولا سندی پس از اعلان سه دفعه در روزنامه رسمی و گذشت سه سال، به دادگاه ابراز نگردد، دادگاه حکم بر بطلان سهام بی نام صادر می‎کند. ذینفع نیز می‎تواند حق درخواست سهم بی نام جدید (المثنی) را از شرکت درخواست نماید.