شرکت سهامی عام چیست؟
در شرکت سهامی عام قسمتی از سرمایه شرکت از طریق فروش سهام به غیرموسسان (مردم) تامین میشود. سهام شرکت سهامی عام در بورس اوراق بهادار داد و ستد برای تاسیس شرکت سهامی عام شرکا ابتدا باید حداقل 20 درصد سرمایه را شخصاً تعهد و لااقل 35 % از سرمایه شرکت را در حسابی بنام شرکت در نزد یکی از بانکها سپرده گذاری نمایند. اگر قسمتی از تعهد موسسین به صورت سرمایه غیرنقد باشد باید عین آن یا اسناد مالکیت آن را به بانک تحویل دهند و گواهی بانک را به اظهارنامه ضمیمه نماید.
مراحل ثبت شرکت سهامی عام
مرحله اول؛ تاسیس شرکت
در گام اول، چند نفر به عنوان شریک تصمیم میگیرند شرکت «سهامی عام» را تاسیس نمایند. در قانون به این افراد، موسسان شرکت میگویند که باید مجموعه ای از فعالیتها از جمله تهیه 20 درصد مبلغ تعهدشده شرکت و قرار دادن آن در حساب مخصوص شرکت در نزد یکی از بانکها، اولین کار شرکا میباشد. اهمیت این سپرده موجب جلب اعتماد دیگران برای خرید سهام شرکت میشود.
مرحله دوم؛ اظهارنامه تشکیل شرکت
همانطور که در ابتدای بحث بیان شد، سرمایه شرکت سهامس عام از طریق داد و ستد اوراق بهادار صورت میگیرد. بدین منظور باید اطلاعاتی در رابطه با شرکت در اختیار افراد قرار دهد زیرا افراد برای مشارکت و پذیره نویسی سهام، باید اطلاعاتی در مورد شرکت به دست بیاورند. این اطلاعات در قالب اظهارنامه توسط اداره ثبت شرکتها انجام میشود.
آنچه در اظهارنامه دیده میشود عبارت است از نام شرکت، هویت کامل و محل سکونت موسسان، حیطه فعالیت شرکت، مبلغ سرمایه شرکت و مقدار مشخص سهام نقد و غیر نقد آن، تعداد سهام با نام و بینام و مبلغ اسمی آنها. در صورتی که سهام ممتاز مورد نظر باشد، تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات اینگونه سهام، میزان تعهد هر یک از شرکا و مبلغی که پرداخت کردهاند با شماره حساب و نام بانکی که وجوه پرداختی در آن واریز شده است، نیز انجام میشود. همچنین اوصاف و مشخصات و ارزش سهام شرکت به نحوی که بتوان از کمیت و کیفیت غیرنقد اطلاع حاصل کرد، مرکز اصلی استقرار شرکت و سابقه تشکیل شرکت در اظهارنامه ذکر میشود.
مرجع ثبت شرکتها نیز پس از مطالعه و بررسی اظهارنامه و تایید قانونی بودن مندرجات آنها، اجازه انتشار اعلامیه پذیرهنویسی را صادر می نماید. حداقل سرمایه برای تشکیل و راه اندازی شرکت سهامی عام مبلغ 500 هزارتومان میباشد. البته باید گفته این مبلغ به عنوان کف سرمایه میباشد و برخی از شرکتها با سرمایه میلیاردی شکل میگیرند.
مرحله سوم؛ ایجاد طرح پذیرهنویسی
با توجه به اینکه یکی از مزیتهای سهامی عام مشارکت عمومی در تامین سرمایه شرکت است و سایر شرکتها از این امتیاز محرومند، لذا این شرکتها میتواند از طریق ایجاد پذیرهنویسی برای جمعآوری سرمایه از طریق مراجعه به عموم اقدام نمایند. پذیرهنویسی تنظیم و امضای «ورقه تعهد سهم یا سهام» است و امضای چنین ورقهای به معنای پذیرش اساسنامه شرکت و تصمیمات مجمع عمومی میباشد.
مرحله چهارم؛ امضای ورقه تعهد سهم
با انتشار پذیره نویسی، مردم خواهان سهیم شدن در سرمایه گذاری شرکت میشوند. برای این کار افراد با امضای ورقه تعهد سهم در سود سهام شریک میشوند. ورقه تعهد سهم، نوشتهای است که تعهد پذیرهنویسی با امضای آن انجام میشود. در این ورقه نام و موضوع و مرکز اصلی در مدت شرکت، سرمایه شرکت، شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیرهنویسی و مرجع صدور آن، تعداد سهامی که مورد تعهد واقع میشود و مبلغ اسمی آن همچنین مبلغی که بصورت نقد در موقع پذیرهنویسی باید پرداخت شود، نام بانک و شماره حساب به همراه هویت و نشانی کامل فرد (پذیره نویس) درج میشود. همچنین پذیرهنویس متعهد میشود تا مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را طبق مقررات اساسنامه شرکت پرداخت نماید. این ورقه در دو نسخه تنظیم و پذیرهنویس باید هر دو را امضا کند. نسخه اول در اختیار بانک و نسخه دوم به پذیرهنویس داده میشود.
مرحله پنجم؛ تشکیل سرمایه
شرکت سهامی عام در صورتی تشکیل خواهد شد که موسسان شرکت و پذیرهنویسان متعهد شوند تا تمامی سرمایه شرکت را پرداخت نمایند و حداقل 35 % آن را هم به صورت نقد پرداخت کنند.
مرحله ششم؛ تخصیص سهام
در این مرحله به هر یک از موسسان و پذیرهنویسان در برابر سرمایهای که به شرکت آوردهاند، سهامی اختصاص داده میشود. مبلغ اسمی هر سهم نباید از 10،000 ریال بیشتر باشد، اما هر سهامدار میتواند هزاران سهم با این مبلغ اسمی داشته باشد. تعیین تعداد سهام هر شخص، در صورتجلسهای که به امضای موسسان میرسد، قید میشود و به «مجمع عمومی موسس» گزارش میگردد.
مرحله هفتم؛ راه اندازی ایجاد شرکت
پس از گردهمایی مجمع عمومی که در ابتدای ایجاد هر شرکتی تشکیل میشود، شرکت سهامی عام راه اندازی میگردد. برخی از پذیره نویسان نیز در این مجمع شرکت میکنند زیرا مواردی از جمله تصویب گزارش موسسان، تصویب ارزیابی آوردههای غیرنقدی، تصویب مزایای خاص، تصویب اساسنامه، تعیین مدیران و بازرسان و تعیین روزنامه کثیرالانتشار در آن مورد بررسی قرار میگیرد.
مرحله نهایی؛ ثبت شرکت
موسسان شرکتهای سهامی عام باید از طریق اداره ثبت شرکت ها اقدام به ثبت شرکت نمایند. این کار به شرکت جنبه قانونی میدهد. بدین منظور اداره ثبت مدارکی را برای موسسان شرکتها تعیین که متقاضیان باید در هنگام مراجعه آن را به اداره مربوطه ارائه دهند از جمله این مدارک:
- – کپی شناسنامه و کارت ملی موسسان
- – ارائه گواهی عدم سوء پیشینه
- – گواهی بانک مبنی بر پرداخت حداقل 35 درصد سرمایه
- – دو نسخه از صورت جلسه مجمع عمومی موسسین، اساسنامه، اظهارنامه و صورتجلسه هیات مدیره
- مزایای شرکت سهامی عام
- – تداوم و استمرار شرکتهای سهامی عام
- – جذب سرمایه از طریق انتشار اوراق بهادار
- – سهولت در نقل و انتقال سهام
- – تجمیع سرمایههای کوچک برای تشکیل شرکت
- – مسئولیت محدود سهامداران در شرکتهای سهامی عام