تنظیم اظهار نامه مالیاتی از جمله مسائل حقوقی مهم در امر اجرای مقررات مالی کشورمان محسوب می‌باشد که به واسطه آن مالیات بر درآمد مشخص میگردد. اظهارنامه مالیاتی به مجموعه اطلاعات مالی از قبیل میزان سود و زیان، هزینه ها، استهلاک و دیگر پرداخت های مالی که در طی یک سال کاری رخ داده گفته میشود که باید به اداره امور مالیاتی تسلیم شود.
در صورتی که افراد حقیقی و حقوقی این مبالغ سود و زیان را به اداره مالیات اعلام ننمایند، ممکن است با جرایم مالیاتی و مجازات‌های قانونی مواجه شوند. قانون مالیات های مستقیم و غیرمستقیم، آیین‌نامه تأسیس، سازماندهی و اجرای مالیات های مستقیم، رهنمودهای اجرایی و دستورالعمل های مالیاتی، از جمله قوانین و مقرراتی هستند که تنظیم اظهارنامه براساس آنها صورت میگیرد.
شرکت ها و یا به طور کلی اشخاص حقوقی پس از شروع فعالیت باید در 4 ماه اول هر سال اظهارنامه مالیاتی ارائه بدهند. البته لازم به ذکر است که ارائه صحیح و مرتب اظهارنامه مالیاتی دارای امتیازاتی نیز برای افراد یا شرکت ها می‌باشد. بدین شرح که اگر اسناد و مدارک ارائه شده همراه با اظهارنامه مالیاتی در سه سال متوالی مورد تایید قرار گیرند، متقاضی از امتیاز خوش حسابی بهره برده که در این صورت، محاسبه مالیات آن با تخفیف انجام میشود.
فهرست مطالب
اشخاص موظف به ارائه و تنظیم اظهار نامه مالیاتی
بر اساس ماده‌ی یک قانون مالیات های مستقیم، اشخاص حقیقی و حقوقی‌ای که موظف تنظیم اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات هستند، شامل موارد زیر می‌باشند:
- تمامی اشخاص حقیقی که در ایران مشغول به فعالیت بوده و معاف از مالیات نیستند.
- کلیه شخصیت های حقوقی که در ایران مشغول به فعالیت بوده و معاف از مالیات نیستند (مثل ناشران).
- تمامی شخصیت های حقیقی و حقوقی ایرانی که در خارج از کشور مشغول به کار می‌باشند.
- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که خارج از کشور اقامت داشته اما درآمد آنها از داخل ایران است.
- تمامی اتباع غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) که در ایران درآمد دارند.
مراحل تنظیم اظهارنامه الکترونیکی
همانطور که گفته شد تنظیم اظهارنامه از جمله کارهای بسیار مهمی است که هم اشخاص حقوقی و هم حقیقی باید با دقت آنرا به انجام برسانند. برای تنظیم اظهار نامه مالیاتی الکترونیکی باید مراحل زیر را طی نمایید:
- ورود به سامانه مالیاتی: در ابتدا باید وارد سامانه مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی شوید.
- ورود اطلاعات مالی: اطلاعات مالی اعم از درآمد، هزینه ها، مالیات پرداختی و سایر اطلاعات مربوط به مالیات را وارد سامانه نمایید.
- تنظیم اظهارنامه: پس از ورود اطلاعات مالی، باید به بخش تنظیم اظهارنامه رفته و اطلاعات مربوط به اظهارنامه نظیر نوع اظهارنامه (مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و غیره)، سود و زیان، درآمد و حقیق را تکمیل کنید.
- بررسی و تأیید اظهارنامه: اطلاعاتی که وارد سامانه کرده‌اید را بررسی کرده و از صحت درستی آن مطمئن شوید. سپس اظهارنامه را تأیید کرده و آن را به سازمان مالیاتی ارسال نمایید.
- پرداخت مالیات: در صورتی که میزان مالیاتی که باید پرداخت کنید کمتر از میزان تعیین شده باشد، باید مابقی مبلغ را پرداخت کنید. در غیر این صورت، شما به عنوان یک شخص حقوقی مالیات پرداخت نکرده معرفی می‌شوید.
- نگهداری اسناد: پس از ارسال اظهارنامه الکترونیکی، اسناد مالیاتی خود را در جایی امن نگه داشته تا در صورت نیاز در دسترس باشند. به عنوان یک شرکت حقوقی، باید این اسناد را به مدت ۵ سال نگهداری کنید.
نحوه خود اظهاری مالیاتی
سیاست و برنامه عملیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در حال حاضر اخذ الکترونیکی اظهارنامه، بدون نیاز به مراجعه حضوری مودیان به واحد های مالیاتی می باشد. ارسال الکترونیکی اظهارنامه،مشروط به تکمیل مراحل ثبت نام الکترونیکی به شرح زیر می باشد. بهتر است تسلیم اظهار نامه قبل از فرا رسیدن روزهای پایانی مهلت تسلیم اظهارنامه صورت گیرد.
مودیان حقیقی:
تسلیم اظهارنامه الکترونیکی برای این دسته از مودیان فقط در صورت تکمیل ثبت نام الکترونیکی امکان پذیر می باشد. برای واحدهای مشارکتی، جهت عملکرد سال جاری تنها تکمیل یک اظهارنامه کافی است و نیازی به ارائه اظهارنامه انفرادی برای تمامی شرکاء نمی باشد.
اطلاعات شرکاء در واحدهای مشارکتی از سامانه ثبت نام شماره اقتصادی بارگزاری می شود. بنابراین در صورت عدم ثبت اطلاعات این سامانه (از جمله اطلاعات شرکاء…) در ثبت نام شریک اصلی حتما نسبت به تکمیل آن در سامانه ثبت نام شماره اقتصادی ثبت نام اقدام نمایید.
مودیان حقوقی:
تسلیم اظهارنامه الکترونیکی برای این دسته از مودیان فقط با استفاده از نام کاربری و کلمه عبور و کد رهگیری پیش ثبت نام و در صورت تکمیل اطلاعات ثبت نام امکان پذیر می باشد. بنابراین ضروری است مودیان حقوقی نسبت به تکمیل ثبت نام ورفع ایرادات احتمالی این مرحله از طریق سامانه اینترنتی عملیات مالیاتی مودیان به نشانی http://tax.gov.ir اقدام نمایند.
دریافت کدخطای ۵۰۴ در زمان ارسال اظهارنامه الکترونیکی به مفهوم عدم برقراری شروط بالا برای ارسال اظهارنامه می باشد.
نکاتی در مورد تنظیم اظهار نامه مالیاتی
- مالیات بر اساس در آمد مودی در نظر گرفته می شود؛ بنابراین اگر مالیات غیر عادلانه به نظر آید حق اعتراض وجود دارد.
- اگر قراردادهایی را که تمبر غیر مالی دارند و به صورت رایگان می باشند، به حوزه مالیاتی ارائه دهیم، حوزه مالیاتی موظف به قبول آن می‌باشد. حوزه مالیاتی موظف است پس از ارائه اظهار نامه ظرف مدت یکسال برگ تشخیص صادر کند و قبل از آن نیز یک اعلامیه به نام بند ۲ ماده ۹۷ ارائه دهد. در این اعلامیه اسناد و مدارک لازم ( برای اثبات میزان مالیات) از مودی خواسته می شود سپس برگ تشخیص به مودی ابلاغ شده و مودی ظرف مدت یک ماه حق اعتراض دارد.
- مودی می تواند با ممیز به توافق برسد؛ در غیر اینصورت می تواند اعتراض رسمی کند. روند اعتراض به این صورت است که ابتدا اعتراض به هیات حل اختلاف بدوی رفته و پس از آن به هیات تجدید نظر می رسد. اگر دفاتر قانونی (دفاتر درآمد و هزینه) موجود است ولی به دلایلی اعم از نقص و … مورد قبول ممیز واقع نشده و رد شود جریمه ای که به آن تعلق می گیرد معادل ده درصد مبلغ کل مالیات خواهد بود.
- هنگام ثبت اظهارنامه شماره ثبت را یادداشت کنید تا درصورت نیاز قابل ارائه باشد.
- تصویر دفترچه تمبر مالیاتی و در صورت امکان گواهی حسابداری دادگستری مبنی بر میزان تمبر ابطالی مربوط به عملکرد سال مربوطه به همراه اظهارنامه اخذ و ضمیمه شود.
- از تسلیم اظهارنامه سفید به اداره امور مالیاتی خودداری کرده و اظهارنامه را به صورت کامل ارائه دهید.
- با اخذ برگ قطعی مالیات در زمان تسویه حساب اقدام به پرداخت مالیات سال جاری نمایید.
- در اظهارنامه آدرس دقیق به همراه تلفن تماس را به صورت کامل قید کنید.
- درآمد مشمول مالیات = (ضریب مالیاتی سالیانه برابر دفترچه) × درآمد سالیانه
