تفاوت اندوخته با ذخیره

اصطلاحات موجود در علم حسابداری هر یک معانی متفاوتی دارند که در عمل باید هر یک از این اصطلاحات بررسی و تعریف شوند. با توجه به اینکه مدیریت شرکت ها با علم حسابداری سروکار دارد و اصطلاحات این علم نیز در نحوه مدیریت شرکت ها و سازمان ها دخیل است، لازم است تا برخی از این اصطلاحات به طور دقیق تعریف شوند. از جمله دو اصطلاح اندوخته و ذخیره است که بسیاری این دو را شبیه به هم می دانند، در حالی که تفاوت زیادی بین این دو اصطلاح وجود دارد که در زیر به آن می پردازیم.

اندوخته 

اندوخته به مبلغی گفته می شود که از یک منبع مشخص تامین می شود که باید قبل از تقسیم سود در حسابی به این عنوان و به طور مجزا نگهداری شود. اندوخته نباید از چرخه دارایی شرکت خارج شود. همچنین برای خروج آن زمان و تاریخ تعیین نمی شود. بلکه مطابق با تصمیم سهامداران و قانون، اندوخته خرج می شود. زمانی که برای نگهداری اندوخته تصمیم گرفته می شود، باید حتما سودی وجود داشته باشد. در واقع اندوخته از سود شرکت برداشته می شود.
برای برداشت اندوخته از سود سال جاری، حداقل به میزان 5 درصد برداشته می شود. تا زمانی که میزان اندوخته شرکت به 10 درصد سرمایه شرکت برسد، این کار ادامه پیدا می کند. اما اینکه این مقدار بیشتر شود، به تصمیم سهامداران بستگی دارد.

ذخیره

ذخیره به مخزنی از هزینه هایی گفته می شود که شرکت موفق به پرداخت این هزینه ها نشده و الزاما آنها را در جایی نگه داشته است. برای میزان ذخیره سقف و حداکثری وجود ندارد و سهامداران نیز نمی توانند در تعیین آن دخالت کنند. ذخیره هزینه های گذشته را شامل می شود.

تمایز میان اندوخته و ذخیره

اندوخته و ذخیره در موارد زیر با یکدیگر متفاوت هستند:

کاربرد اندوخته و ذخیره

اندوخته به معنای محدودیت و تخصیص در سود انباشته است که مطابق با پیشنهاد هیات مدیره و با تصویب مجمع عمومی انجام می شود. همچنین براساس الزامات قانونی و یا به موجب مفاد قراردادها نیز اندوخته قابل انباشت است که یکی از روش های گزارشگری تخصیص و محدودیت در سود انباشته، نمایش جداگانه آن در ترازنامه است. اندوخته انواع مختلفی دارد که شامل اندوخته احتیاطی (عمومی)، اندوخته قانونی، اندوخته اختیاری (قراردادی) و … می باشد.
این در حالی است که اصطلاح ذخیره به معنای حسابهای دارایی شرکت است که اینگونه حسابها بیانگر کاهش شناسایی شده در بهای تمام شده برخی اقلام دارایی شرکت می باشد و موجب انعکاس داراییها مذکور به خالص ارزش بازیافتنی می شود. از جمله ذخیره می توان به ذخیره کاهش ارزش موجودیها، ذخیره مطالبات مشکوک الوصول و سرمایه گذاریها اشاره کرد.

نحوه بهره برداری

از دیگر تفاوت های میان اندوخته و ذخیره نحوه بهره برداری و استفاده از آن می باشد. با توجه به اینکه اندوخته از سود حاصل است، هر زمانی که سهامداران بخواهند می توانند آن را برداشت کنند. در واقع اندوخته یک نوع محدودیت در تقسیم سود است و جزو حقوق صاحبان سهام به شمار می رود که آنها تصمیم گیرنده اصلی برای مصرف اندوخته هستند.
اما از آنجا که ذخیره نوعی بدهی است که زمان تسویه و یا تعیین مبلغ آن همراه با ابهام همراه است و از سایر بدهی‌ها متمایز می شود، در مورد زمان تسویه و یا مبلغ آن ابهام وجود دارد که در این صورت سهامداران نمی توانند برای برداشت و مصرف آن تصمیم بگیرند. در صورتی که ذخیره معیارهای زیر را احراز کرده باشد، شناسایی می شود:

• خروج منافع اقتصادی برای تسویه تعهد
• قابلیت محاسبه مبلغ تعهد به گونه‌ای اتکاپذیر
• تعهد فعلی (قانونی یا عرفی) واحد تجاری